Występuje w stanie dzikim w górzystych i wilgotnych terenach Europy i Azji. W Polsce podgatunek typowy rośnie w Sudetach i Karpatach, podgatunek nadbrzeżny występuje natomiast w pasie wybrzeża i dolinach rzek. Jest to gatunek rodzimy.
Wykorzystywany jest w cukiernictwie do ozdabiania ciast i tortów (skośnie pocięte fragmenty łodygi zebrane w maju smażone są w cukrze). Z młodych łodyg i grubszych ogonków liściowych można sporządzać konfiturę. Dodaje się go także przy produkcji likierów. Rozcieńczony syrop z arcydzięgla dodajemy do letnich napojów, sałatek owocowych i lodów do nadania im bardziej wyrazistego smaku. Liście gotujemy z kwaśnymi owocami, aby złagodzić ich cierpkość i zmniejszyć zużycie cukru. Korzeń arcydzięgla litworu jak również kandyzowane łodygi i ogonki liściowe noszą nazwę anżelika.
