Macierzanka piaskowa jest niską krzewinką o przyjemnym zapachu i wysokości 5-15 cm. Gatunek pospolity w całym kraju w borach sosnowych, przydrożach i nasłonecznionych wrzosowiskach. Ziele macierzanki zbiera się bezpośrednio przed kwitnieniem lub w okresie kwitnienia. W kuchni stosuje się macierzankę świeżą i suszoną, podobnie jak tymianek i majeranek. Doprawia się nią zupy, potrawy z warzyw, pieczone i duszone mięsa, zapiekanki, sosy, omlety, nadzienia i potrawy z roślin strączkowych. Na jedną porcję dodaje się tylko szczyptę macierzanki.
Bardzo drobno utłuczone ziele macierzanki można dodać do ciasta, żeby otrzymać „ziołowy chlebek”.