Królowa przypraw – kardamon.
Jest jedną z droższych – obok wanilii i szafranu – przypraw świata, od wieków używaną także w medycynie i uważaną za afrodyzjak. To królowa przypraw, obok króla przypraw czarnego pieprzu. Jego tajemniczy zapach jest trudny do opisania, ale wspaniale pobudza wyobraźnię. Ma łagodny aromat i intensywny korzenny smak z wyraźną nutą kamfory, eukaliptusa, lekko cytrynowo-pieprzową nutą i jeszcze czegoś nieuchwytnego. Czarny kardanom posiada świeży, silny aromat, ale także z nutą dymu wędzarniczego. Każdej potrawie nada niezwykły, orientalny posmak, ale najciekawiej smakuje z kawą, herbatą i czekoladą. Nasiona kardamonu można stosować w całości, rozdrobnione lub zmielone.
Kardamon malabarski to gatunek byliny należący do rodziny imbirowatych. Posiada wiele synonimów: kardamon cejloński, długi, indyjski, jawajski, zwyczajowo nazywany jest po prostu kardamonem. Występuje w stanie dzikim na Półwyspie Indyjskim i na Cejlonie, Chinach i Indonezji. Najpopularniejsze odmiany: indyjski, nepalski, chiński.
Najczęściej można spotkać jego dwa rodzaje: zielony (Elettaria cardamomum) i czarny (Amomum subulatum). Kardamon zielony (prawdziwy) pochodzi z Indii i Sri Lanki, a czarny – z Himalajów. Najczęściej sprzedaje się je w postaci całych owoców, ponieważ wyłuskane z nich i zmielone nasiona szybko tracą smak i aromat. Kardamon czarny ma owoce brunatnego koloru, duże, osiągające nawet trzy centymetry długości. Owoce zielonego kardamonu są oczywiście zielone i dużo drobniejsze. Oba mają drobne, czarne nasiona, które są wykorzystywane jako przyprawa. Kardamon zielony pachnie orientalnie, pikantnie i słodko, podczas gdy czarny ma w swoim aromacie wyczuwalną cierpkość i świeżość. Biały Hindusi dodają do deserów.
Kardamon rośnie w lasach tropikalnych na wysokości od 800 do 1500 metrów n.p.m., w wilgotnych miejscach, dorasta do 4-5 metrów. Dojrzewa przez trzy lata, a później owocuje przez 10-15 lat. Jego uprawa jest czasochłonna i droga. Owoce zbiera się jesienią, między październikiem a grudniem, podczas suchej pogody, zaraz przed tym, jak zaczną się otwierać. I właśnie dzięki temu nie popękają w trakcie suszenia. Zgodnie z tradycją suszy się je na słońcu lub w specjalnych suszarniach.
Aromat tej rośliny był doceniany już w starożytności. Palony kardamon wykorzystywano jako kadzidło podczas rytualnych ofiar dziękczynnych. Egipcjanie produkowali z niego perfumy. Grecy i Rzymianie mieszali go z woskiem, którym napełniali muszle wpinane później we włosy i ubranie. Dzisiaj także stanowi dodatek do perfum, zwłaszcza męskich.
Kardamon jest składnikiem wielu indyjskich mieszanek przyprawowych, jak curry czy garam masala. Jest on na tyle intensywny, że nawet niewielka ilość przyprawy dodaje wyrazistości mdłym potrawom. Jest używany zarówno do dań słodkich, jak i wytrawnych. Poprawia smak mięsa, ryb, gulaszów, pieczeni czy pasztetów. Ulepsza smak zup – grochowa, fasolowa, rosół, potraw z mięs i ryb, gulaszu, naleśników, ciast, szczególnie jabłkowych i dyniowych. Nada też inny charakter znanej surówce z jabłek i marchewki.
Stosuje się go także do produkcji alkoholi: wódek i likierów.
